De bloemen in de tuin van Villa Augustus worden bestoven door onze eigen bijenvolken. Hun kasten staan achter in de boomgaard. Moeder Paula van Ittersum en dochter Missy Olivier zijn de imkers die er sinds kort over waken. In dit verhaal stellen we beide vrouwen aan je voor. En als je ze met hun bijen aan werk het ziet: schiet ze vooral aan om ze daarover het hemd van het lijf te vragen. 

Meteen maar twee heel bijzondere feitjes over deze Dordtse dames-imkers (imksters, imkeressen?): Paula houdt niet van honing. Terwijl Missy (18) temidden van een zwerm van tienduizenden zoemende bijen de rust zelf blijft, maar het uitgilt bij het eerste de beste spinnetje dat ook komt aanvliegen. We staan erbij en zijn er erg verbaasd over.

Student-verpleegkundige Paula leerde ooit het imkeren van een bevriende bijenhouder en bekwaamde zich daar negen jaar lang verder in met cursussen. Missy, die bijen eerst maar eng vond, is er alweer bijna net zo lang van in de ban. Gezamenlijk behaalden ze in oktober vorig jaar hun diploma voortgezet imkeren. Met de opgedane kennis telen ze onder meer de koninginnen voor hun eigen kasten. Die vorstinnen kunnen over wel zestigduizend 'werksters' per korf of kast heersen. 

Hotspot Biesbosch

Paula en Missy hebben samen zeven volken. Drie daarvan staan nu in de boomgaard van Villa Augustus, drie elders in Dordrecht, en eentje staat er thuis in hun achtertuin. Stuk voor stuk ideale plekken voor bijenkasten dankzij de directe nabijheid van de Hollandse Biesbosch. De springbalsemien waar bijen graag op afkomen, groeit er in overvloed.

Het natuurgebied heeft dan ook met een invasie van imkers te maken gekregen, vertelt Paula. Zeeuwse, Vlaamse en Franse collega’s zouden ondertussen al zo’n tweeduizend kasten aan de randen ervan hebben geplaatst om een graantje (balsemientje) van al die overdaad mee te pikken. Simpelweg omdat de zoete honing ervan natuurlijk zo lekker is.

Killer-wesp

Ook uit Frankrijk trouwens komt de Aziatische hoornaar. Sinds zij er, waarschijnlijk per vrachtschip, als ongewenste exoot aan land kwam, heeft deze schadelijke killer-wesp zich snel naar omringende landen verspreid. Waarbij Dordt dus ook niet is overgeslagen. Het insect vreet de kop en de pootjes van honingbijen op en voedt haar larven met de borststukjes die overblijven. Ze worden verzameld in hoge nesten waar wel voor 11 kg aan buit kan zijn opgeslagen.

De Azatische hoornaar

Als fanatieke bestrijder ervan staat Paula onder imkers wel bekend als ‘de Freek Vonk van de Aziatische hoornaar’. Ze speurt doorlopend de hemel rond haar bijenkasten af en maakt ook zelf vallen om de Vespa velutina te vangen. Dikke dierenvrienden als Missy en zij zijn, worden de dieren vervolgens wel netjes geëuthanaseerd. Door de kou in de diepvries thuis raken ze verdoofd, waarna ze een zachte dood sterven.

De vraag die je aan imkers uiteraard altijd stelt, is of ze niet bang zijn dat ze worden gestoken?

Bang, bang, bang – het is nogal een groot woord, vindt Missy. Maar sinds moeder en dochter  ooit op een onstuimige zomerdag door een eigen volk werden aangevallen (Paula: ‘Een riot! Abort mission!’), zijn ze er in elk geval wel beducht voor.  Ja, het doet even pijn, en ze kunnen eenmaal thuis nog in je haren zitten. Maar – troostrijk – zoiets komt gelukkig alleen maar sporadisch voor.

Vliegende punaises

Niet heel raar in een bijenmatriarchaat misschien, is  dat Paula's echtgenoot en Missys vader nog het vaakst wordt gestoken. Missy: 'Hij moet dan ook weinig van onze liefhebberij hebben, maar hij helpt af en toe wel mee. Doordat hij er dan niet zo met zijn hoofd bij is, kan het weleens fout gaan.’ Paula: ‘Bijenrassen kunnen ook verbasteren en daardoor agressievere exemplaren voortbrengen. Dan kun je met vliegende punaises van doen krijgen, zoals wij ze noemen.’

Tweede vraag aan een bijenhouder die vanzelf bij je opkomt: wat is dan precies zo leuk aan zo’n riskante hobby? ‘Je kunt een leven lang over deze dieren blijven leren’, antwoordt Paula. ‘Ook al omdat bijenrassen alle hun eigen eigenschappen hebben, tot en met hun karaktertjes. De bijenwereld blijft altijd vol raadselen. Hartstikke interessant, toch. Het is als een achtsterren-cryptogram: je mag als imker al blij zijn als je twee antwoorden in de puzzel hebt gevonden.’

 Meer lezen over de bijen van Villa Augustus kun je hier.