Klaas Gubbels: Dagboek achteraf

16 juni 2019

Klaas Gubbels is dit jaar vaker dan ooit in Rotterdam te zien, want zijn geboortestad eert de kunstenaar met een aantal exposities en bijzondere uitgaven ter gelegenheid van zijn 85-ste verjaardag. Er hangen werken van hem De Bijenkorf en grandcafé Dudok. Tot 21 augustus zijn vroege schilderijen van Gubbels te zien in zojuist geopende Wally Elenbaas Museum op Katendrecht.

In oktober organiseert Galerie Christian Ouwens een dag waarop Gubbels er in aanwezigheid van het publiek houtdrukken komt maken, die dan ook ter plekke kunnen worden aangekocht. In november volgt een tentoonstelling bij Walgenbach Art & Books. Gubbels zelf heeft onlangs twee litho's ('De Hef' en 'De Brand van Rotterdam') uitgegeven die zijn hechte band met de stad onderstrepen. En ook verscheen er recent een fraai boekje waarin de schilder en beeldhouwer terugblikt op zijn jeugd in Rotterdam.

De kroketten in het restaurant...

Klaas verhuisde al rond zijn twintigste met zijn moeder en broer en zus naar Arnhem, maar heeft in de decennia nadien zijn sporen in Rotterdam achtergelaten. Tot halverwege de jaren tachtig gaf hij nog elke week les aan een opeenvolgende generaties kunstenaars aan de Willem de Kooning Academie. Museum Boijmans Van Beuningen heeft werk van hem in zijn vaste collectie. Er staat een beeld van zijn hand op de Provenierssingel, en verreweg het bekendst bij Rotterdammers is natuurlijk zijn muurschildering 'De kroketten in het restaurant zijn aan de kleine kant' in Hotel New York, een hommage van Gubbels aan de Rotterdamse dichter Cor Vaandrager. 


Klaas thuis in de Van Lawick van Pabststraat in Arnhem 

Die muurschildering kwam er in 1993 op initiatief van de toenmalige eigenaren van Hotel New York, Daan van der Have, Hans Loos en Dorine de Vos, die in 2007 ook Villa Augustus oprichtten. Voor de tuin van hun Dordtse hotel-restaurant kochten ze een nieuw werk van Klaas. Een sculptuur van de iconische koffiekan die hij in meer dan een halve eeuw in honderden, zo niet duizend verschillende gedaanten heeft geschilderd, getekend, geëtst en gebeeldhouwd, zonder dat hij zijn fascinatie voor die vorm ook maar een moment heeft verloren. 

Een overrompelende ervaring

Dat van zijn bewonderaars hetzelfde kan worden gezegd, mag blijken uit het feit dat de doeken, litho's, tekeningen en beelden van Klaas bij verzamelaars onverminderd geliefd blijven. Ze zijn op veilingen en in galeries nog relatief gemakkelijk en, in geval van de litho's, ook tegen betaalbare prijzen te vinden, terwijl op zijn beurt de kunstenaar nog elke dag nieuw werk aan zijn omvangrijke oeuvre toevoegt. Een bezoek aan Klaas in Arnhem is niet alleen daarom een overrompelende ervaring. Behalve zijn eigen kunst heeft hij er doeken en objecten samengebracht van alle beroemde kunstenaars met wie hij gedurende zijn lange leven bevriend raakte. 


Uitzicht vanuit het atelier op De Lichtenbeek

In zijn woonhuis aan de sjieke Van Lawick Van Pabststraat zien we onder andere twee Willem de Koonings, een Alexander Calder, schilderijen van Jan Cremer, Mark Brusse, Eduardo Arroyo, Breyten Breytenbach, Jan Henderikse, Man Ray, Marcel Broodthaers, Andy Warhol en Reinier Lucassen, Daan van Golden en een kop van Constant Permeke.

Ook in zijn atelier boven in het negentiende-eeuwse koethuis De Lichtenbeek hoeft Klaas maar om zich heen te kijken om los te branden met verhalen over de tientallen kunstwerken en dingen die hij daar om zich heen vergaard. Nog meer werk van Daan van Golden, een schilderijtje van schrijver en dichter Charles Bukowski, dierenportretten, foto's, snuisterijen, bergen kwasten. En op de werktafels en tegen de muren overal doeken en beelden van zijn eigen hand

De opstelling daarvan kan van dag tot dag wisselen, overigens. Klaas heeft, wanneer hij 's ochtends zijn atelier binnenkomt, namelijk nog geen idee waardoor hij zich zal laten inspireren. Hij kan van alles aanpakken en tevoorschijn halen, zonder er vooraf zijn gedachten al over te hebben laten gaan. Opruimen, rommelen, schilderen, zagen, beeldhouwen - hij ziet wel. In zijn huishoudschort met een dessin van bloemen is hij op elke klus voorbereid.